Sokak Sanatçısı

Fotoğraf:Şebnem Eraş (Aydın)

Henri Cartier-Bresson - ReutersHenri Cartier-Bresson, düşünceleri ve yapıtları ile çağımız fotoğraf sanatına yön vermiş çok az kişiden biridir. Kendisine haklı olarak "fotojurnalizmin (haber fotoğrafçılığı) babası" ünvanı verilmiştir. Cartier-Bresson'un fotoğraflarında bu türün en önemli özelliği olan bulunulan zamanı ve duyguları yansıtan "o an" yakalanmıştır. Cartier-Bresson bunu o zamana kadar düşünülmeyen ve kullanılmayan bazı teknikler uygulayarak başarmıştır.

Fotoğraf makinesini bir not defteri gibi kullandı, görevi olayları ve anları yakalamak olan fotoğraflar çekti. Böylece yaşadığı dönemin tarihine de ışık tutacak unutulmaz fotoğraflar ortaya çıktı. 1935 yılında sinema alanında bazı çalışmalara da katılan Cartier-Bresson, ünlü Fransız yönetmen Jean Renoir'in yardımcılığını yaptı. Bu arada İkinci Dünya Savaşı'yla ve İspanya iç savaşıyla ilgili iki belgesel film çekti. Bu sırada Alman orduları Fransa'yı işgal etti ve Cartier-Bresson işgalciler tarafından tutuklandı. Birkaç yıl bir toplama kampında kalan Cartier-Bresson kaçmayı başardı ve Fransız direnişçilerine katıldı.
Genelde sokaklarda dolaşıyor, topluluğun haberi olmadan fotoğraflarını çekiyordu. Onun anlayışına göre fotoğrafçı dikkat çekmemeli, insanların doğal davranışlarını ve kendiliğinden oluşan olayları bir anı olarak fotoğraflar sayesinde kalıcı hale getirmeliydi. Bu anlayışa biraz da sanatçımızın yaşadığı zaman dilimi içinde hızlı gelişen olaylar, savaşların olması, devletlerin yıkılıp yeniden kurulması, Afrika'da açlıkların başlaması ve toplumsal hareketlerin hızlı gelişmesi neden olmuş olabilir. Fotoğraf sanatını humanizm sınırları içinde kullanıyor, kendi deyimiyle fotoğraf makinesini "bir insanın cildi ve gömleği arasına" koyuyordu. Gezileri sırasında Afrika ve Asya'da sorunlu bölgelere de gitmiş, buralarda yankılar uyandıran çok sayıda fotoğraf çekmişti. Fotoğraf sanatını, zamanının diğer birçok sanatçısı gibi Istanbul, 1964dünyayı değiştirmek amacıyla kullanıyordu. Çektiği fotoğraflar Life, Harper's Bazaar Magazine ve Vogue gibi ünlü dergilerde yayınlanmıştı.